Trong bối cảnh ngành F&B và Hospitality tại Việt Nam phát triển mạnh mẽ, nghề Sommelier – vốn quen thuộc tại châu Âu và Mỹ – đang dần trở thành một trong những “nghề nghiệp vàng” dành cho những ai đam mê ẩm thực và rượu vang. Cùng với làn sóng mở mới của các nhà hàng fine dining, boutique wine bar, và khách sạn tiêu chuẩn quốc tế, nhu cầu nhân sự chất lượng cao tăng nhanh chưa từng có.
Điều này khiến cụm từ “nghề nghiệp Sommelier tại Việt Nam” trở thành chủ đề được tìm kiếm nhiều hơn trên Google, đặc biệt trong nhóm nhân sự F&B, sinh viên ngành du lịch – khách sạn, hoặc những người muốn theo đuổi sự nghiệp chuyên sâu.
Vậy cơ hội phát triển nghề Sommelier tại Việt Nam như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau nhé!
Sommelier là gì? Góc nhìn đúng về nghề “chuyên gia rượu vang”
Trong suy nghĩ của nhiều người, Sommelier chỉ đơn giản là “người nếm thử rượu vang”. Nhưng ở cấp độ chuyên nghiệp, đặc biệt trong ngành nhà hàng – khách sạn quốc tế, công việc Sommelier bao hàm nhiều kỹ năng phức tạp, đòi hỏi tư duy quản lý, cảm quan tinh tế và khả năng giao tiếp cao.
Một chuyên gia sommelier đảm nhiệm những nhiệm vụ chính như:
• Nếm thử rượu vang (Professional Wine Tasting)
Kỹ năng tối quan trọng, giúp đánh giá cấu trúc, hương vị, độ phức hợp, mức độ hoàn thiện và tiềm năng của rượu. Đây là nền tảng để gợi ý đúng loại rượu cho từng món ăn.
• Pairing món ăn – rượu (Food & Wine Pairing)
Sommelier sử dụng kiến thức ẩm thực – cảm quan để kết hợp món ăn theo chuẩn quốc tế, đảm bảo sự hài hòa và nâng tầm trải nghiệm của khách.
• Quản lý kho rượu (Wine Cellar Management)
Bao gồm:
- Xây dựng danh mục rượu phù hợp với concept nhà hàng
- Tối ưu chi phí nhập hàng
- Quản lý bảo quản & tồn kho
- Tính toán biên lợi nhuận
- Kiểm soát chất lượng
• Tư vấn & giao tiếp với khách (Guest Relations)
Sommelier là người đại diện cho “linh hồn” của danh mục rượu – người hiểu khách, đọc vị khẩu vị và đưa ra lời khuyên chính xác.
• Đào tạo đội ngũ (Staff Training)
Chuyên gia rượu vang nghề nghiệp thường phụ trách đào tạo nhân viên phục vụ về kỹ năng cơ bản: cách rót rượu, cách giới thiệu rượu, cách bảo quản mở chai,…
Nói một cách ngắn gọn: Sommelier không chỉ là người hiểu rượu, mà còn là người làm nghề hospitality ở cấp độ cao nhất.
Thực trạng và xu hướng nghề Sommelier tại Việt Nam
Trong những năm gần đây, nghề Sommelier tại Việt Nam đã có những bước phát triển đáng kể cả về cộng đồng lẫn nhận thức xã hội. Việt Nam hiện được ghi nhận là thị trường tiêu thụ rượu vang lớn thứ 4 Đông Nam Á, với doanh thu dự kiến tăng trưởng khoảng 11% mỗi năm đến năm 2030. Song song đó, ngành dịch vụ nhà hàng – khách sạn nội địa cũng bùng nổ, đặt ra nhu cầu nâng cao chất lượng phục vụ để đáp ứng kỳ vọng của khách hàng ngày càng sành điệu. Những yếu tố này tạo điều kiện thuận lợi cho vai trò Sommelier nở rộ và dần khẳng định vị thế trong ngành F&B.
Trên thực tế thì chính khách hàng Việt ngày càng hiểu rượu hơn và bắt đầu quan tâm tới hương vị, terroir, phong cách, kỹ thuật nếm hay cả trải nghiệm ẩm thực toàn diện. Điều này làm tăng nhu cầu tiếp cận dịch vụ có chất lượng. Đây cũng góp phần làm cho Sommelier được nhìn nhận với thu nhập & cơ hội thăng tiến hấp dẫn. Theo nghiên cứu, Sommelier tại Việt Nam hiện có mức thu nhập cạnh tranh:
- Entry-level: 12–18 triệu
- Chuyên viên: 20–35 triệu
- Head Sommelier / Beverage Manager: 40–70 triệu
- Ở cấp Restaurant Manager / F&B Manager, mức thu nhập có thể cao hơn.
Ngoài ra, sự chuyên nghiệp trong chuyên môn giúp sommelier nhanh chóng lọt vào mắt các nhà tuyển dụng quốc tế.
Cơ hội nghề nghiệp cho Sommelier tại Việt Nam
Cùng với xu hướng phát triển của ẩm thực cao cấp trong nước, cơ hội nghề nghiệp cho các Sommelier tại Việt Nam là rất rộng mở. Một Sommelier có thể đảm nhận vai trò trọng yếu trong nhiều môi trường khác nhau của ngành F&B:
- Nhà hàng fine-dining và khách sạn 5 sao: Đây là môi trường làm việc lý tưởng của Sommelier, nơi họ chịu trách nhiệm quản lý danh mục rượu, tư vấn rượu vang cho thực khách và phối hợp với bếp trưởng để tạo ra trải nghiệm ẩm thực hoàn hảo. Nhiều nhà hàng cao cấp tại Hà Nội, TP.HCM và các thành phố du lịch (Đà Nẵng, Phú Quốc…) hiện đã bắt đầu tuyển dụng Sommelier nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ.
- Quán bar rượu vang và hầm rượu (wine bar & wine cellar): Sommelier có thể làm việc tại các quán bar chuyên về rượu vang hoặc các cơ sở kinh doanh rượu cao cấp, đảm nhiệm vai trò thử nếm, chọn lựa và quản lý rượu. Họ cũng có thể tổ chức các buổi tasting, sự kiện giới thiệu rượu vang cho khách hàng đam mê.
- Công ty nhập khẩu và phân phối rượu: Nhiều Sommelier chuyển hướng sang làm việc cho các nhà nhập khẩu rượu vang, hãng phân phối đồ uống hoặc thương hiệu rượu quốc tế. Với kiến thức chuyên sâu, họ có thể đảm nhiệm vai trò brand ambassador (đại sứ thương hiệu), chuyên gia tư vấn sản phẩm, hoặc huấn luyện nội bộ về rượu vang cho nhân viên kinh doanh.
- Tập đoàn du lịch, du thuyền và hãng hàng không: Trong lĩnh vực du lịch cao cấp, các chuyên gia rượu vang cũng được săn đón. Ví dụ, trên các du thuyền sang trọng hoặc chuyến bay hạng nhất, Sommelier có thể được tuyển để thiết kế thực đơn rượu vang và đem đến trải nghiệm ẩm thực tinh tế cho khách hàng thượng lưu.
Với kinh nghiệm và thâm niên, lộ trình thăng tiến của một Sommelier cũng rất hấp dẫn. Sau vài năm, Sommelier có thể vươn lên các vị trí Quản lý đồ uống (Beverage Manager/Wine Director) tại nhà hàng, khách sạn hoặc tập đoàn F&B. Đây là những vị trí quản lý cao, phụ trách toàn bộ mảng đồ uống và đào tạo đội ngũ nhân viên về rượu vang. Ngoài ra, Sommelier giàu kinh nghiệm còn có cơ hội trở thành chuyên gia đào tạo rượu vang hoặc cố vấn cho các dự án nhà hàng, khách sạn mới. Đặc biệt, khi cộng đồng Sommelier Việt Nam gắn kết hơn với quốc tế, những Sommelier xuất sắc trong nước hoàn toàn có thể tham gia các cuộc thi Sommelier khu vực và thế giới, hoặc làm việc tại các cơ sở F&B ở nước ngoài – qua đó nâng cao danh tiếng bản thân và đem kiến thức tích lũy trở lại phục vụ thị trường Việt Nam.
Làm thế nào để trở thành chuyên gia rượu vang chuyên nghiệp?
Để trở thành một Sommelier chuyên nghiệp, việc đào tạo bài bản và sở hữu các chứng chỉ uy tín là yếu tố gần như bắt buộc. Nghề Sommelier đòi hỏi nền tảng kiến thức rộng và kỹ năng thực hành thành thục – từ hiểu biết về hàng trăm loại rượu vang, vùng rượu trên thế giới, cho đến kỹ năng phục vụ, thuyết trình và quản lý hầm rượu. Do đó, nhiều người làm trong ngành đã lựa chọn tham gia các khóa học và kỳ thi lấy chứng chỉ Sommelier nhằm trang bị kiến thức một cách có hệ thống.
Trên thế giới, có một số hệ thống chứng chỉ Sommelier danh tiếng như Court of Master Sommeliers (CMS) hay WSET. Tại Việt Nam, gần đây giới F&B đặc biệt quan tâm đến chương trình đào tạo của International Sommelier Guild (ISG) – một tổ chức hàng đầu thế giới về đào tạo Sommelier. ISG được thành lập năm 1982 tại Bắc Mỹ, nổi tiếng với triết lý “hospitality-first” tức chú trọng tính ứng dụng thực tiễn và trải nghiệm khách hàng trong đào tạo Sommelier. Khác với các chương trình thuần lý thuyết, ISG kết hợp hài hòa giữa kiến thức hàn lâm về rượu vang với kỹ năng thực hành (như khoa học sản xuất rượu, nghệ thuật phục vụ chuẩn quốc tế, quản lý kinh doanh đồ uống, kỹ năng food & wine pairing, kiến thức về bia, rượu mạnh, v.v.). Chính vì vậy, chứng chỉ Sommelier của ISG được đánh giá rất cao trên phạm vi toàn cầu.
Hiện nay, ISG Sommelier Việt Nam đã giới thiệu một lộ trình đào tạo và cấp chứng chỉ Sommelier chuẩn quốc tế ngay tại Việt Nam, giúp học viên trong nước có thể học bằng tiếng Việt nhưng nhận chứng chỉ được công nhận trên hơn 40 quốc gia. Lộ trình của ISG gồm nhiều cấp độ, phù hợp cho cả người mới bắt đầu lẫn chuyên gia nâng cao:
- IWC (Intermediate Wine Certificate): cung cấp nền tảng về rượu vang, kỹ năng nếm thử, phục vụ, bảo quản và phối hợp món ăn.
- AWC (Advanced Wine Certificate): mở rộng hiểu biết về các vùng rượu vang, kỹ năng phân tích chuyên sâu và quản lý danh mục đồ uống.
- SDP (Sommelier Diploma Program): trang bị năng lực dẫn dắt đội ngũ F&B, xây dựng wine list, quản lý hầm rượu, đào tạo nhân sự.
- ISGM (ISG Master Diploma): cấp độ cao nhất, dành cho những người hướng tới vị trí Sommelier Master tầm quốc tế.
Quan trọng hơn, việc sở hữu chứng chỉ Sommelier uy tín như của ISG ngay tại Việt Nam sẽ mở ra nhiều cơ hội sự nghiệp cho các bạn trẻ. Các nhà hàng, khách sạn 5 sao và tập đoàn F&B quốc tế đánh giá rất cao chứng chỉ chuyên môn từ những tổ chức đào tạo lâu đời như ISG. Đây được xem như minh chứng cho trình độ đẳng cấp và niềm đam mê chân chính của người Sommelier. Thực tế, nhiều học viên tốt nghiệp Sommelier quốc tế đã nhanh chóng thăng tiến, đảm nhiệm vị trí quan trọng hoặc trở thành cố vấn được săn đón trong ngành.
Xem thêm: Chứng Chỉ Sommelier Cấp Cao: Lãnh Đạo Đồ Uống và Nâng Tầm Sự Nghiệp (AWC & SDP)
Nếu bạn đang làm việc trong ngành Nhà hàng – Khách sạn hoặc là sinh viên ngành Hospitality đam mê rượu vang, đây chính là thời điểm lý tưởng để đầu tư vào hành trang Sommelier. Hãy bắt đầu bằng việc trau dồi kiến thức cơ bản về các dòng rượu, tập luyện khả năng nếm và ghi nhớ hương vị. Sau đó, tham gia các khóa học chuyên nghiệp để hệ thống hóa kiến thức và nhận chứng chỉ. Tại Việt Nam, bạn có thể tìm hiểu và đăng ký khóa học Sommelier do ISG Sommelier Việt Nam tổ chức – nơi cung cấp đầy đủ các cấp độ từ cơ bản đến nâng cao, kèm theo lịch học linh hoạt (trực tiếp, trực tuyến hoặc hybrid) phù hợp cho người đang đi làm.
